Moje pierwsze zetknięcie z Iron Fistem miało miejsce w Mega Spidermanie. Danny Rand był tam jednym z członków drużyny Spidey’ego (pozostałymi byli Power Man, Nova i Biała Tygrysica), trenującej pod okiem TARCZY; i, szczerze mówiąc, podobała mi się bardzo jego postać. Danny wydawał się być człowiekiem, który już dawno osiągnął wewnętrzną harmonię i żyje w zgodzie z naukami zen, a poza tym dogaduje się całkiem dobrze z innymi, zwłaszcza z Lukiem Cage’m (czyli Power Manem). W drugim sezonie Mega Spidermana zaś każdemu członkowi drużyny Petera Parkera poświęcono jeden odcinek, wyjaśniający skąd się wzięły ich moce, i tak też dowiedziałam się o Kunlun i smoku Shao Lao, i polubiłam Iron Fista jeszcze bardziej.

Toteż, kiedy dowiedziałam się o Defenders i o tym, że jednym z seriali Netflixa, wchodzących w skład Marvel Cinematic Universe będzie właśnie Iron Fist, był to serial, na którego czekałam najbardziej (tuż po Daredevilu, rzecz jasna). Byłam ciekawa jaki będzie ten aktorski Danny Rand i jak zostanie przedstawione Kunlun, a wszelkie dalsze informacje, jakie otrzymałam na temat tego komiksowego Iron Fista tym bardziej zapalały mój entuzjazm.

A potem pojawiły się kontrowersje rasowe; a następnie różni ludzie, którzy obejrzeli pierwsze sześć odcinków udostępnionych dla krytyków, zaczęli wystawiać negatywne recenzje. To wszystko spływało po mnie jak po kaczce, a że mój mózg działa tak, że im bardziej negatywny odbiór, tym bardziej przy oglądaniu mam wrażenie, że są one przesadzone, byłam pewna, że mimo wszystko serial mi się spodoba. W końcu czekałam na Iron Fista bardzo długo i co komu szkodzi mieć nadzieję?

To, co dostałam, nie było, być może, takie złe jak to krytycy opisują, ale jednak trudno mi się nie zgodzić z ogólną opinią, że spośród wszystkich czterech seriali Marvela i Netflixa, Iron Fist jest zdecydowanie najsłabszy.

Do wieżowca firmy Rand wchodzi młody, zapuszczony człowiek, który podaje się za Danny’ego Randa, syna jednego z założycieli firmy. Rzecz w tym, że Danny dawno temu wyleciał wraz z rodzicami do Chin, ale ich odrzutowiec rozbił się w Himalajach. Toteż powszechnie uważa się, że rodzina Randów zginęła w katastrofie, a nagłe pojawienie się mężczyzny, który podaje się za Danny’ego, wzbudza zrozumiały sceptycyzm i niepokój. Prawda jest jednak taka, że tuż po katastrofie Danny został odratowany przez mnichów z mitycznego miasta Kunlun, które znajduje się poza czasem i dopiero raz na piętnaście lat otwiera się do niego portal. Nasz bohater trenował więc przez piętnaście lat kung fu, przesiąkł tamtejszą filozofią i nawet uzyskał moc skupiania chi w swoich rękach – tytułowej Żelaznej Pięści…

Niestety, jeśli chodzi o origin story Iron Fista, serial nie robi tego po bożemu, czyli częściej mówi o tym, co Danny przeżył, niż to pokazuje. A jak już pokazuje to głównie krótkie scenki, które jednak pomijają to, co najciekawsze. Nie uświadczymy tutaj, na przykład, smoka Shao Lao (i choć wiem, że może to być spowodowane przez budżet, to jednak szkoda). Jeśli chodzi o origin story, twórcy wydają się bardziej skupiać na tajemnicy śmierci Randów, do której – najwyraźniej – przyczyniła się Ręka.

Motyw Ręki został tutaj rozwinięty w o wiele lepszy sposób niż w drugim sezonie Daredevila. Tam był on zdecydowanie gorszy względem wątku Punishera, tutaj zaś nie tylko wydaje się naturalny (biorąc pod uwagę to, że jednym z głównych obowiązków Iron Fista jest bycie niszczycielem Ręki i chronienie przed nią Kunlun), lecz także pokazuje się nam, że jest to niejednorodna grupa i różnie się w niej podchodzi do pewnych rzeczy. Niemniej jednak Madame Gao, która jest jedną z przywódców Ręki i którą uwielbiałam w Daredevilu, tutaj nie jest… no, nadal sprawia wrażenie bardziej inteligentnej i lepiej rozkładającej karty niż większość jej przeciwników, ale w którymś momencie straciła sporo w moich oczach. Może to też sprawa tego, że w tym serialu gra większą rolę i w większych dawkach traci trochę swojej tajemniczości.

No, ale poza Ręką są jeszcze Meachumowie, czyli (teoretycznie martwy) najlepszy przyjaciel i partner ojca Danny’ego, Harold, i jego dwójka dorosłych dzieci – Joy i Ward – będąca prezesami firmy Rand. Przez pierwsze kilka odcinków Meachumowie próbują dowiedzieć się kim jest tajemniczy obdartus podający się za prawowitego dziedzica połowy udziałów firmy, i o ile Harold i Joy chcą się upewnić co do jego tożsamości, Ward woli się go pozbyć. Oczywiście, im dalej w las, tym bardziej okazuje się, że Rand prowadzi ciemne interesy, a Harold chce wykorzystać Danny’ego do swoich celów. Już w scenie, w której Harold i Danny spotykają się po raz pierwszy od wielu lat, widać, że patriarcha Meachumów gra dobrego wujka, wręcz figurę ojcowską, aby zdobyć zaufanie Danny’ego i zmanipulować go.

W ogóle wydaje mi się, że w tym serialu przewijającym się motywem przewodnim miała być dwulicowość. Joy gra nieugiętą, aby Rand nie wypłaciło odszkodowania ludziom poszkodowanym przez ich elektrownię. Harold wydaje się kochać swoje dzieci, ale prowadzi własną grę i wykorzystuje swojego syna do czarnej roboty. Ward ma również własne plany, które ukrywa przed rodziną. Danny spotyka mnóstwo ludzi na swojej drodze, wielu z nich ufa prawie od razu, ale niemal każdy z nich go w ten czy inny sposób zdradza.

Sam główny bohater boryka się z tym, kim ma być – Iron Fistem, czy Danny’m Randem – albowiem bycie pierwszym zakłada „śmierć” drugiego. Danny przybywa do Nowego Jorku, aby odzyskać dawne życie i dojść do tego, jak doszło do katastrofy samolotu… ale porzuca przy tym posterunek przy wejściu do Kunlun. Walczy o swoje dziedzictwo, walczy o prawo do zachowania swojej tożsamości, kiedy ugoda z Meachumami wymaga od niego zmiany nazwiska; walczy o to, aby dowiedzieć się prawdy o tragedii, która na niego spadła. Pod wieloma względami Danny postępuje samolubnie i czasem rzuca się bez namysłu w wir walki, ciągnąć za sobą innych. Podniesiony jest również znany nam z Daredevila dylemat – zabić złoczyńcę czy nie? – który jest o tyle istotny, że Iron Fist ma wręcz obowiązek zabijać członków Ręki.

W krucjacie Danny’ego pomagają mu Colleen Wing i Claire Temple. Colleen ma bardzo interesujący rozwój postaci… o którym nie mogę za wiele powiedzieć, aby nie zaserwować Wam spoilerów. Ważne jest jednak to, że jest pierwszym sprzymierzeńcem Danny’ego i choć najpierw jest to nieco wymuszone przymierze, po jakimś czasie zaczynają się ze sobą dogadywać i stają się partnerami. Z kolei Claire, która miała już do czynienia z trojgiem innych Obrońców i z Ręką, próbuje stanowić głos rozsądku. Wielkim zaskoczeniem jest też Jeryn Hogarth, która w Jessice Jonesbyła wyrachowana i chłodna, a tutaj nie tylko pomaga Danny’emu odzyskać firmę, nie tylko dbała o grób jego rodziny, ale ogólnie jest o wiele milsza.

Wielu ludzi narzekało na to, że adaptacja zainspirowanego filmami kung fu Iron Fista ma niezbyt porywające sceny walki. Przeważnie wszelkiego rodzaju potyczki oglądam z wyłączeniem mózgu, o ile nie zawierają również dialogu między postaciami albo czegoś poruszającego fabułę do przodu, toteż trudno mi było to ocenić. Niektóre sceny były interesujące, zwłaszcza, jak przeciwnicy Danny’ego próbowali obniżyć jego morale poprzez Wykłady Hannibala; no i w którymś momencie mamy przeciwnika walczące Stylem Pijanego Mistrza. Mimo wszystko przydałoby się więcej motywów z kina kung fu (skoro już Luke Cage korzysta z blaxploitation i potrafi czerpać z niego wszystkie najlepsze cechy gatunku, Iron Fist mógł zrobić to samo z filmami kung fu). Jedna rzecz, która mi się bardzo podobała to to, że w którymś momencie Colleen (której bronią z wyboru jest katana) walczy z jedną z wojowniczek Madame Gao, która to wojownicza posługuje się chińskim mieczem (krótki research dowodzi, że ów miecz zwie się jian). Tamta walka była dość interesująca, bo była jakby zderzeniem dwóch stylów szermierczych – chińskiego i japońskiego.

Iron Fistzachowuje pewne fantastyczne elementy mythosui ma nieco jaśniejszą stylistykę, ale ma podobną stylistykę jak reszta netflixowych adaptacji Marvela – nie stroni od obrazowej przemocy. Uświadczymy tam wiele brutalnych śmierci, a jeden z bohaterów po ujrzeniu martwego ciała ma potem krwawe wizje.

Kolejna sprawa – ciągnący się przez sześć pierwszych odcinków wątek firmy Rand. Rozumiem dlaczego niektórzy mogliby uznać go za nudne albo zbyt długie (zwłaszcza, że – umówmy się – nikt, kto czekał na ten serial, nie pisał się na sceny posiedzeń zarządu), niemniej jednak wydają się one istotne ze względu nie tylko na Meachumów, lecz także motyw Danny’ego walczącego o własną tożsamość. Mimo wszystko, na pewno chciałabym, aby poświęcono jeden z wcześniejszych odcinków na pełnoprawne origin story tak jak to było w przypadku Daredevila i Luke’a Cage’a, zamiast dawać nam skrawki porozrzucane po całym sezonie.

Kontrowersje rasowie… Daleki Wschód jest niewątpliwie bardzo obecny w tym serialu, i miejscami jest to pomieszanie z poplątaniem. Długo też myślałam nad tym, dlaczego określenie Danny’ego jako Białego Zbawcy, który „przywłaszcza” sobie cudzą kulturę, mi przeszkadza i doszłam do wniosku, że to dlatego, że w prawdziwym życiu mamy nie-Azjatów będących mistrzami wschodnich sztuk walki – ludzi, którzy poświęcają nieraz całe życie, aby uczyć się różnych stylów walki i osiągnąć w nich mistrzostwo. I też w Iron Fiście jest taka scena, w której Danny opowiada Joy o tym jak przebiegało jego szkolenie w Kunlun – że był to bezustanny trening, pełen bólu, potu i łez. W dodatku Danny – jako obcy – musiał pracować dwa razy bardziej, aby udowodnić swoją wartość. W żadnym momencie nie jest powiedziane, że Danny’emu opanowanie wszystkich tych technik przychodziło z łatwością; ba – nawet po zostaniu Iron Fistem ma on wyraźne braki, które wynikają z tego, że nie nauczył się w pełni kontrolować uzyskanej mocy. No i to zrozumiałe, że przesiąkł wschodnią kulturą, w końcu spędził w niej piętnaście lat.

Tak czy inaczej, jest to jeden z tych momentów, kiedy myślałam, że dany film lub serial wzbudzi we mnie entuzjazm, bo występuje tam bohater, którego lubię, ale ostatecznie tak się nie stało. Jak na razie moje zetknięcie z Obrońcami można podsumować tak: Daredevila pokochałam niemal od razu, za Jessiką jako bohaterką nieszczególnie przepadam, ale serial o niej – z obiektywnego punktu widzenia – jest bardzo dobrym thrillerem psychologicznym, Luke Cage wspaniale podchodzi do kwestii rasowych, a i sam bohater jest bardzo sympatyczny; natomiast Iron Fist, jak na razie, jest miałki i ledwo wywołuje u mnie jakiekolwiek emocje. Ostatni serial Netflixa był jednak rozczarowaniem.

Mimo wszystko nie mogę się doczekać samych Defenders i mam nadzieję na bromans między Danny’m i Lukiem, oraz na to, że Iron Fist będzie tam o wiele lepszym bohaterem niż w pierwszym sezonie swojego własnego serialu.

Daredevil porwał mnie swoim mrocznym tonem, ciekawym czarnym charakterem i wieloma innymi rzeczami, toteż poniekąd byłam ciekawa jak poradzą sobie inne seriale Netflixa i Marvela, będące build-upem do Defenders. Akurat w przypadku Jessiki Jones, przez długi czas nie byłam zainteresowana serialem o niej (po części też z powodu Krysten Ritter… ale o tym potem), jednak kiedy dowiedziałam się więcej o koncepcie jej postaci, wszystko się zmieniło. Czekałam na premierę, denerwowałam się ciągłymi zmianami terminów, aż wreszcie pod koniec listopada mogłam obejrzeć drugi serial Netflixa osadzony w Marvel Cinematic Universe.

I powiem szczerze, że – tak jak Daredevil – Jessica Joneswciągnęła mnie niemal od samego początku.

Ten serial zaczyna się jak film noir (Jessica nawet prowadzi narrację w stylu detektywów z tego typu produkcji), ale szybko zmienia się w trzymający w napięciu thriller psychologiczny. Jest mroczny tak jak Daredevil, jednak w przeciwieństwie do swojego poprzednika, sprawił, że w wielu miejscach poczułam się naprawdę nieswojo (zwłaszcza w szóstym odcinku).

Spora w tym zasługa głównego antagonisty. Kilgrave jest psychopatą, który potrafi jednym zdaniem sprawić, że ludzie zrobią absolutnie wszystko – oddadzą mu marynarkę, wejdą do szafy i będą tam siedzieć niezależnie od własnych potrzeb fizjologicznych; a nawet zabiją siebie lub innych. W dodatku Kilgrave chce zdobyć kontrolę nad Jessiką, przekonać ją, żeby do niego wróciła, bo inaczej inni za to zapłacą. Serial w umiejętny sposób pokazuje nam pełnię grozy, zarówno bycia pod wpływem kogoś o takiej mocy, jak i bycia kimś, na punkcie kogo ktoś taki ma obsesję. Dlatego chcemy, aby Jessica go jak najszybciej powstrzymała.

Przemoc – fizyczna, emocjonalna i psychiczna – wydaje się być zresztą motywem przewodnim Jessiki Jones. Relacje między główną bohaterką a jej nemezis są jedną wielką metaforą przemocy emocjonalnej, gwałtu i toksycznego związku, zarówno jeśli chodzi o zachowanie Kilgrave’a, jak i spustoszenia psychiczne, jakie pozostawia ono na Jessice. Z drugiej strony mamy Trish, która była młodocianą gwiazdą i w zasadzie była wykorzystywana przez swoją matkę do zarabiania pieniędzy; a z zeznań Wendy, żony Jeri, dowiadujemy się, że prawniczka wielokrotnie znęcała się nad nią słownie. (W pewnym momencie wydaje się, że także sam Kilgrave był ofiarą przemocy w rodzinie.)

Co zaś się tyczy samej głównej bohaterki, ma ona wiele cech klasycznego detektywa z czarnych kryminałów – jest cyniczna, złośliwa i temperamentna, a do tego ma za sobą smutną przeszłość (śmierć rodziny w wypadku, który dał Jessice supermoc; życie z Trish i jej matką, a wreszcie związek z Kilgrave’m)… jednakże jest też opiekuńcza wobec Trish, chce pomóc Hope i każda ofiara Kilgrave’a jest dla niej kolejnym ciosem.

I Krysten Ritter jest w tej roli niesamowita.

No właśnie, obsada. Od razu powiem, że ja Krysten Ritter znałam wcześniej głównie jako słodką idiotkę z Wampirzyc (tak na marginesie – fajny film, sprawdźcie go) i też w vlogu ERoda, z którego dowiedziałam się, że ma ona zagrać Jessikę Jones, wykorzystane zostało zdjęcie, na którym wyglądała właśnie jak taka słodka idiotka. Ale późniejsze zdjęcia z planu przekonały mnie, że nie będzie kimś takim w Jessice Jones.

W tym serialu zresztą grały dwie aktorki, za którymi zwyczajnie nie przepadam i które mnie irytują, ilekroć je widzę. Pierwszą z nich jest Rachael Taylor, grająca Trish, a drugą – Colby Minifie w roli będącej w kazirodczym związku sąsiadki Jessiki, Robyn. I o ile Trish jako postać daje się jakoś oglądać (zwłaszcza, że między nią a Jessiką jest chemia), o tyle Robyn nadal pozostaje wkurzająca (co pewnie było do pewnego stopnia zamierzone, choć jej późniejsze zachowanie ma jakieś tam uzasadnienie).

Carrie-Ann „Trinity” Moss w roli Hogarth i David Tennant w roli Kilgrave’a wyszli świetnie. Moss wydaje się być stworzona do grania tak zepsutej postaci jak Hogarth. Już sama jej prezencja nasuwa na myśl kogoś, kto trzyma emocje na boku i jest bezwzględny. Kilka osób określa Hogarth jako odstręczającą i z czasem podzielamy ten sentyment.

Za to Tennant najwyraźniej świetnie się bawił w roli tak potwornej postaci, jak Kilgrave. Ma w sobie pewne manieryzmy Dziesiątego Doktora, jednak jego dziecinne zachowanie stanowi niesamowity kontrast do tego, co każe robić swoim ofiarom. Dzięki aktorstwu Tennanta ma się wrażenie, że Kilgrave’a nikt i nic nie obchodzi, poza nim samym, i że ma on przekonanie o słuszności swoich roszczeń.

Luke Cage jest tutaj bohaterem szczególnym. Jego solowy serial ma się pojawić w tym roku, jednak ponieważ w komiksach on i Jessica zostają parą, a potem małżeństwem, w tym serialu mamy taką małą podbudowę pod tę relację, a także przedsmak Luke’a jako postaci – byłego więźnia, który na skutek eksperymentów zyskał supersiłę i supertwardą skórę. Podoba mi się to, że grany przez Mike’a Coltera Luke jest raczej spokojnym człowiekiem, który próbuje ułożyć sobie życie, ale ciągle napotyka przeszkody z zewnątrz.

(Tak nawiasem mówiąc, to wychodzi na to, że na razie nie widzieliśmy jeszcze tylko Danny’ego Randa, czyli Żelaznej Pięści, a tak to mamy ogólny zarys Defendersów ogarnięty).

Jessica Jones ma jednak pewną wadę, która może nie byłaby taka wielka, gdyby nie wcześniejszy Daredevil i to, co słyszeliśmy przed premierą Jessiki, a mianowicie – obiecano nam, że Claire Temple będzie występować we wszystkich serialach z członkami grupy Defenders (a i sam Matt Murdock miał zaliczyć cameo w ostatnim odcinku Jessiki Jones). Claire, oczywiście, się pojawia, ale tylko w jednym odcinku, co w porównaniu z jej rolą w Daredevilu, jest niemalże degradacją (no, a Diabeł z Hell’s Kitchen nie pojawia się w ogóle).

Poza tym za każdym razem, kiedy Jessica stwierdzała, że potrzebuje pomocy prawnika, dla ludzi, którzy oglądali Daredevila, wydawało się sensowne, aby zwróciła się do kancelarii „Nelson & Murdock”. Przecież, w przeciwieństwie do Hogarth, Matt i Foggy mają sumienie, i do tego jeszcze specjalizują się w obronie najuboższych. To byłby taki fajny moment, aby Jessica i Matt się spotkali… ale najwyraźniej producenci planują coś lepszego na przyszłość.

Motyw Robyn i Rubena też był taki… dziwny. Mogłabym przeżyć bez twincestu, zwłaszcza, że Ruben sprawiał wrażenie mało rozgarniętego, a Robyn – jak już mówiłam – wkurzała mnie niemiłosiernie.

Tak czy inaczej, Jessica Jones trzyma poziom ustanowiony przez Daredevila, i choć jak dotąd Matt Murdock pozostaje moim ulubieńcem, to i tak trudno mi przejść koło Jessiki obojętnie. Nie jestem też pewna, czy Wilson Fisk nadal jest najlepszym czarnym charakterem w MCU, bo Kilgrave był niemalże równie fantastyczny, będąc przy tym całkiem różny od przyszłego Kingpina. Zresztą, tak jak Daredevil, Jessica Jones ma świetną czołówkę. Tak więc jestem bardzo ciekawa, jak będą wyglądać seriale o Luke’u Cage’u i Żelaznej Pięści; i jak się będą wpasowywać w tonację swoich poprzedników.

Kiedy padają słowa „adaptacja”, „książka” i „film”, zakładamy, że chodzi o filmową adaptację książki. W rzeczy samej, literatura od zawsze była inspiracją dla kinematografii i dzisiaj każda bardziej popularna powieść prędzej czy później doczekuje się filmu (a nawet serii filmów) na swojej podstawie. O wiele trudniej wyobrazić sobie sytuację odwrotną – że jakiś film zostaje zaadaptowany w formie książkowej (no, chyba, że jest to kreskówka… chociaż takich książeczek będących ilustrowanym streszczeniem jakiejś animacji też dawno nie widziałam). Jednakże, wbrew pozorom, ma ona miejsce. Wszak trylogia Powrót do przyszłościdoczekała się książkowych adaptacji, które (w przeciwieństwie do serialu animowanego i Back To The Future: The Game) są uznawane przez Roberta Zemeckisa i Boba Gale’a za kanoniczne, a nie za alternatywną rzeczywistość (jak wyżej wymienione dwa utwory).

I tak oto przechodzimy do dzisiejszej recenzji bardzo dziwnego tworu literackiego, którym jest BatmanCraiga Shawa Gardnera. Dziwność ta nie oznacza, że z książką jest coś nie tak, ale no, popatrzcie tylko – mamy tutaj powieść na podstawie filmu Tima Burtona z 1989, który z kolei był ekranizacją komiksów (czy też raczej przeniesieniem na ekran konceptu komiksowej postaci). Ktoś przyzwyczajony do tego, że Batman występuje w mediach wizualnych, może być zdumiony, że istnieje dzieło, w którym Mroczny Rycerz, jego wyczyny, miasto i przeciwnicy są opisywane, a nie pokazywane.

Niemniej jednak ta książka powstała – była częścią marketingu promującego film Burtona, a podjął się jej autor, który zwykle pisze parodie heroicznego fantasy, ale ma też na koncie kilka podobnych projektów (między innymi wspomniane powieściowe adaptacje Powrotu do przyszłości). Jak więc Craigowi Shawowi Gradnerowi udało się odwzorować gotycki klimat Burtona i postać Batmana?